مراحل تفسیر موضوعی؛ تعیین حد دلالت آیات

در این مرحله، آیات گردآوری شده مرور می شود و حد دلالت هریک بر مطلب مورد نظر تعیین و به این طریق آیات صریح، اظهر، ظاهر و احتمالی مشخص می گردد.

ادامه مطلب...

 

مراحل تفسیر موضوعی؛ استخراج و گردآوری آیات

سومین مراحل تفسیر موضوعی، استخراج و گردآوری آیات می باشد. در گردآوری آیات، استاد بر سه نکته تأکید دارند:

ادامه مطلب...

 

مراحل تفسیر موضوعی؛ تحدید مفهومیِ موضوع یا مسئله

تحدید مفهومیِ موضوع یا مسئله نکتة دیگری است که در استفاده درست از آیات در تفسیر موضوعی نقش مهمی دارد. 

ادامه مطلب...

 

آسیب شناسی تفسیرموضوعی؛ تحمیل رأی و تطبیق ناروا

آسیب دیگری که میان تفسیر موضوعی و ترتیبی مشترک است ولی زمینه های آن در تفسیر موضوعی بیشتر وجود دارد تحمیل و تطبیق نارو ای آرا و نظریات  بر آیات است.  از آنجا که مفسر موضوعی در صدد نظریه پردازی با استناد به آیات در موضوعی خاص است، نهایت کوشش خود را به کار می بندد تا نظریه ای را ارائه کند و به همین دلیل اشتیاق به نظریه پردازی می تواند او را به ورطة تحمیل رأی و تطبیق ناروای آیات سوق دهد.

ادامه مطلب...

 

آسیب شناسی تفسیرموضوعی؛ نگرش تک بعدی

در تفسیر موضوعی، مفسر بر موضوعی خاص متمرکز می شود و آنچه را ارائه می کند.

ادامه مطلب...

 

 

 

آسیب شناسی تفسیرموضوعی؛ غفلت از سیاق

در تفسیر موضوعی گاه یک بخش از یک آیه و گاه یک آیه از مجموعة چند آیه تقطیع می شود و مورد استناد قرار می گیرد. 

ادامه مطلب...

 

 

 

اشکالات تفاسیر موضوعی؛ خطر تحمیل دیدگاه بر قرآن

یکی از آسیب های مهم در تفسیر موضوعی قرآن کریم، خطر تحمیل دیدگاه بر قرآن است. به این صورت که گاه ممکن است مفسّر پیش از ورود به قرآن کریم نظر خود را حول موضوعی استخراج کرده و با تحلیل های برون قرآنی، نظر خویش را بر قرآن تحمیل کند، که این کار منتهی به تفسیر به رأی می شود. (رضائی اصفهانی، 1382: 490)

ادامه مطلب...

 

اشکالات تفاسیر موضوعی؛ عدم وجود ضابطه مشخص در انتخاب آیات

عدم وجود ضابطه مشخص در انتخاب آیات، یکی از اشکالات تفاسیر موضوعی قران کریم است. مفسری که بنای خود را بر تفسیر موضوعی قرآن قرار می دهد، باید در موضوعات مورد بحث خویش، آیات قرآن کریم را استقراء کامل نماید، استقرایی اعم از آیاتی که قطعا یا احتمالا به موضوع، مرتبط است؛ 

ادامه مطلب...

 

اشکالات تفاسیر موضوعی

تفسیر موضوعی، روشی است برای تبیین یک موضوع با ملاحظه ی آیات هم موضوع و هم مضمون و نه هماهنگ با ترتیب و تنظیم موجود در قرآن. در این روش، مفسر آیات مختلف درباره ی یک موضوع را در کنار یکدیگر قرار می دهد و با جمع بندی و تحلیل آنها دیدگاه قرآن را در آن باره تبیین می کند.

ادامه مطلب...

 

اشکالات تفاسیر موضوعی؛ عدم نزول قرآن به صورت موضوعی

عدم نزول قرآن به صورت موضوعی، یکی از دلائل مشکل ساز تفسیر موضوعی قرآن است. این اشکال که بارها از سوی مخالفین مطرح گردیده، اشکال مبنایی است و مفسری تفسیر موضوعی را ملاک کار خود قرار می دهد، ابتدا باید در مرحله نظر، به این سؤالات پاسخ دهد که چرا قرآن موضوعی نازل نشده و تا چه اندازه می توان قرآن را به صورت موضوعی مورد مطالعه قرار داد. (پاکتچی، 1387: 274-273) 

ادامه مطلب...